"Arda kelimesi" J.R.R. Tolkien'in yaratmış olduğu tüm evreni kapsamaktadır.. Zamanında tekyuzuk.com için hazırladığım bu kronoloji, aynı zamanda "özet" niteliği de taşımaktadır.. Bazı bilinmeyen kavramların mevcut tarihin hemen altında bir açıklama eklemiş olsam da, bilmediğiniz kelimeler için "Ardaloji Sözlüğüne" göz atmanız yararınıza olacaktır.. Olayların yaşanmış biçimine göre hazırladığım bu kronoloji'nin sizlere ışık tutmasını ümit ediyorum..
Önemli Not : Kesin olmayan tarihler eklenmemiştir ve "XXX" olarak yazılmıştır.. Eksiklikler zaman içinde bitirilecek ve "zaman buldukça sürekli" güncellenecektir..
Önemli Not 2: Bu kronoloji aynı zamanda J.R.R. Tolkien'e ait çeşitli eserlerden yararlanılarak da hazırlanmıştır.. Ayrıca kronolojinin geliştirilmesi için tarafımdan bir çok ekleme,düzenleme ve karşılığı olmayan kelimelerin Türkçe karşılıkları eklenerek, olabildiği kadar geniş bir çerçeve içerisinde açılanmaya çalışılmıştır.
---------------Yaratılış'ın İlk Çağı---------------
XXX Eä'nın [dünya, maddi evren) yaratılışı. Ilúvatar'ın yarattığı meleksi varlıklar olan Valar ve Maiar, onun yarattığı görüntüyü tamamlamak için Eä'ya inişi.
XXX İlk Savaş ve Arda'nın Bozuluşu. Tulkas'ın Eä'ya girişi ve Melkor'un geri çekilişi. Arda'nın tamamlanışı.
En güçlü Vala sayılan Melkor, yaratılan dünyayı kendi düşüncelerine göre şekillendirmek isteyince Valar ile arasında çekişmeler doğar ve sonucunda İlk Savaş başlar. Kendisi yeni şeyler yaratmaktansa diğerlerinin yaptıklarını bozmayı seçen Melkor'un kötülüklerinin sonucunda 'Arda'nın Bozuluşu" gerçekleşir. Yani Ainur'un Müziği'nde tanımlanan kusursuz Dünya "Arda", Melkor'un hırsından kaynaklanan kötülükleriyle farklı biçimlenir. Bu biçime Bozulmuş Arda [var olan Dünya] adı verilir. Arda tamamen şekillenmeden, dünyada daha hiçbir şey yetişmeden ya da yürümeden önce başlamış" olan İlk Savaş sırasında hakimiyet uzun süre Melkor'da kaldı. Ama Güçlü Tulkas'ın yardım için göklerden inişiyle Melkorkup kaçarak Arda'yı terk etti ve uzun süre boyunca barış hüküm sürdü.
XXX Arda Baharı başlar. Valar, Lambaları yaratır ve Almaren'e yerleşir. Tulkas, Nessa'yla evlenir.
Melkor'un kaçışıyla Valar, düzeni yeniden oluşturdu ve tohumlar ekildi. Orta Dünya'nın aydınlanması, yaşamın filizlenmesi için Illuin ve Ormal adında iki kudretli lamba yapıldı. Bitkiler ve canlılar yeşerirken Valar, yurtlarını Almaren Adası'na kurdu. Bir bahar şöleni düzenlendi ve bu şölende Tulkas, Nessa'yla evlenir.
XXX Bu şölen sırasında Valar'ın yorgunluğundan yararlanan Melkor, gizlice döner, Orta Dünya'nın kuzeyine geçerek güçlü kalesi Utumno'yu ve buzla kaplı Ered Engrin'i (Demir Dağlar) yükseltir.
XXX Melkor'un kini yüzünden yaşam bozulmaya başlayınca Valar onun döndüğünü anlar ve Melkor, karanlığı geri getirmek için Lambalar'ı yok eder. Bu saldırı sonucunda, dünya geri döndürülmeyecek zararlar görür, Arda Baharı sona erer, Almaren yıkılır ve Yavanna'nın Uykusu başlar.
Yavanna'nın Uykusu: Lambalar'ın yıkılışıyla Güneş ve Ay'ın yükselişi arasındaki dönem. Orta Dünya sadece yıldızların ışığıyla aydınlanıyor, canlıların çoğu ışığın dönüşünü bekleyerek uyuyordu. Sadece (Melian'ın kudretiyle) Doriath'ta ve (Morgoth'un canavarlarının çoğaldığı) Kuzey'de yaşam vardı; ama Elfler ve Cüceler etrafta dolaşıyordu.
XXX Valar, Orta Dünya'dan ayrılarak yeni yurtları olarak dünya sınırlarının en batısındaki Aman'ı seçerler ve orasını Melkor'dan korumak için Pelóri Dağları'nı yükseltirler.
XXX Valar, İki Ağaç'ı -yaratır ve onların ışımasıyla İlk Gün başlar. Zamanın Sayımı'nın başlayışı.
Valinor'un İki Ağacı: Ak Telperion ve Altın Laurelin isimli ağaçlar. Valar'ın yarattığı en görkemli şeylerden bindir. Yavanna'nın şarkısı ve Nienna'nın gözyaşlarındaki güçle yaratıldılar. İlk Gün: İki Ağaç'ın ilk kez çiçeklenip solması.
Zamanın Sayımı: İki Ağaç'ın yaratılışla başlayan ve Ağaçların Yılları'yla hesaplanan yılların kaydedilişi.
Ağaçların Yılları: İki Ağaç'ın çiçeklenmesiyle ölçülen zaman birimleri. Ağaçların Yılları, daha sonraki Güneş Yılları'na göre daha uzundur, ama süreleri verilmemiştir. Ne de aylara veya haftalara bölünüşleri. Gün bilinmeyen uzunlukta on iki vakitten oluşur ve ağaçların bir tam devrini içerir. Telperion'un ilk kez açmaya başladığı Açılış Vakti, İlk Gün'ün hesabına katılmaz, böylece her gün Telperion'un çiçeklenişinin 2. kademesinde başlar. Üç vakit süresinde Telperion, çiçeklenişinin zirvesine ulaşır ve 6. vaktin sonunda çiçeklenmeyi bırakır ama ışıkları havada bir süre daha kalır. Laurelin'in çiçeklenmesi 6. vaktin başlamasıyla başlar ve 9. vakitte zirvesine ulaşır, 12. vaktin sonunda parıldamasını keser. Telperion, 12. vaktin başlangıcıyla parıldamasına yeniden başlamıştır; böylece ışıklar ikinci kez birbirlerinin içine karışırlar.
XXX Ilúvatar'ın Çocukları'nı [Elfler ve İnsanlar] karanlıktan ve Melkor'un kötülüğünden korumak isteyen Varda, Orta Dünya'nın üzerine yeni yıldızları yerleştirir. Elfler, Ciuviénen Gölü kıyılarında uyanır. Melkor, onlara saldırılar düzenleyerek orkların ilk tohumlarını atar.
XXX Oromë, Elfleri keşfeder. Güçler Savaşı ve ardından Melkor'un Zincirlenişi. Büyük Yolculuk'un başlayışı. Teleriler'in kralı Elwë (Thingol), Nan Elmoth ormanında gezinirken Melian adlı bir Maia ile karşılaşır ve birbirlerine âşık olurlar.
Güçler Savaşı: Uyanan Elfleri korumak için Melkor ve Valar arasında yapıldı. Savaşın sonucunda Utumno yıkılıp Melkor'un Zincirlenişi gerçekleşti.
Melkor'un Zincirlenişi: Yenilen Melkor'un Angainor ile zincirlenip Mandos'un salonlarında üç çağ boyunca kalması. Bu dönem kabaca Valinor un Doruk Dönemi'ni oluşturur.
Büyük Yolculuk: Onları korumak ve daha iyi bir yaşam sağlamak isteyen Valar'ın çağrısına uyan Elflerin [Eldar) Orome'nin rehberliğinde batıya doğru yola çıkışı. Vanyar, Noldor ve Teleri diye isimlendirilen üç Elf grubunun katıldığı yolculuk uzun yıllar boyunca sürecekti.
Melkor'un Zincirlenişi'nin birinci çağı: Elflerin Ayrılışı ve bir bölüm Elfin Aman'a varışı. Valinor'un Doruk Dönemi başlar. Sindar'ın Beleriand'a yerleşip gelişmesi. Bu çağın sonuna doğru Thingol ve Melian'ın kızları Lúthien doğar.
Valinor'un Doruk Dönemi: Valinor'un en görkemli mutluluk dönemi. Melkor'un Zincirlenişi ve Üç Akraba'nın Eldamar'a varışıyla başlar. İki Ağaç'ın zehirlenişinin ardından Noldor isyanıyla son bulur. Üç çağa bölünür. Elflerin Ayrılışı: Büyük Yolculuk boyunca çekilen zorluklara rağmen Üç Akraba diye adlandırılan Elf toplulukları Puslu Dağlar'ı aşarak Beleriand'a girer ve Deniz'e ulaşırlar. Ulmo'nun yardımıyla Vanyar, Noldor ve Telerilerin bir grubu Eldamar'a ulaşır. Ama Telerilerin büyük bölümü kaybettikleri kralları Thingol'ü aramak için Beleriand'ta kalır ve onlara zaman içinde Sindar adı verilir.
Melkor'un Zincirlenişi'nin ikinci çağı: Cüceler Beleriand'a girer ve Ered Luin'e (Mavi Dağlar) yerleşirler. Bu çağın sonlarına doğru Thingol ve Melian, Doriath'daki gizli sarayları olan Menegroth'u inşa ederler.
Melkor'un Zincirlenişi'nin üçüncü çağı: Şeytani yaratıkların Orta Dünya'da harekete geçişi. Laiquendi'nin Beleriand'a girişi. Daeron'un Cirth'i keşfedişi. Fëanor'un, Silmarilleri yaratışı. Laiquendi: Denethor'un ölümünün ardından Ossiriand'da dağınık bir şekilde ve efendisiz olarak gizlenerek yaşamayı sürdüren Nandor halkından geride kalanlar. Yeşiller giyinir ve ağaç işlerinden çok iyi anlarlardı. En sevdikleri silah oktur. Yeşil Elfler de denir.
Daeron: Kral Thingol'un ozanı ve baş ilimefendisi; Cirth'in (Kimler) tasarlayıcısı; Lüthien'e âşık oldu ve ona iki kez ihanet etti.
Silmaril: "Q: Ak-ışıltılı parlaklık"; çoğulu Q: Silmarilli; iki Ağaç'ın yok edilmesinden önce Feanor tarafından yapılıp, onların ışığıyla doldurulan canlı mücevherler; üç tane. Varda tarafından kutsandı. Ulu Mücevherler Üç Mücevher, Feanor'un Mücevherleri de denir.
Melkor'un serbest bırakılışı ve Noldor kralı Finwë"nin üvey oğulları arasına ikilik sokuşu: Böylece Feanor on iki yıl boyunca sürgüne gönderildi ve Melkor Valinor'dan kaçtı.
Valinor'un Kararışı; Doruk Dönemi'nin bitişi: Melkor ve Ungoliant, İki Ağacı zehirleyerek öldürdüler ve Finwë"yi öldürüp Silmarilleri çaldılar.
Valinor'un Kararışı: İki Ağaç'ın zehirlenerek öldürülüşü.
Ungoliant: Dev ölümcül örümcek; Kötülük ruhu; bir Maia.
Uzun Gece'nin başlayışı: Melkor ve Ungoliant arasında Lammoth'da geçen kavga. Melkor, yıkılan kalesi Angband'ı tekrar inşa etti. Silmarilleri yeniden ele geçirmek isteyen Noldor'un isyanı, Akraba kıyımı ve Mandos'un Hükmü. Melkor'un Beleriand'ı istilaya başlaması; Beleriand Savaşları'nın ilki gerçekleşti. Melian Kuşağı oluşturuldu.
Uzun Gece: İki Ağaç'ın zehirlenişiyle başlayıp Güneş ve Ay'ın ilk yükselişi arasında, Valinor'un karanlığa boğulduğu dönem. Noldor isyanı: Feanor'un, Valar'ın emirlerine karşı çıkarak, Silmarilleri geri almak üzere Melkor'un peşinden Beleriand'a gitmek için kendisini dinleyen Noldor halkıyla birlikte Valinor'dan ayrılışı. Akrabakıyımı: Noldor'un gemilerini ele geçirmek için Alqualonde"de yaşayan Teleri Birlerini katletmesi.
Mandos'un Hükmü: Mandos'un Laneti, Kuzeyin Kehaneti ve Noldor Kadersizliği diye de bilinir. Mandos'un Orta Dünya'ya geri dönen Sürgünler'in (Noldor), özellikle Fëanor Hanedanı'nın başına gelecek kötülükleri bildirdiği kehanet ve Akrabakıyımı yüzünden üzerlerine yaydığı lanet. Beleriand'ın İlk Savaşı: Orklar ve Sindar arasındaki savaş Melian Kuşağı: Region, Neldoreth, Nivrim ve Aelin-uial'ın bir bölümünü kapsayan büyülü engel. Morgoth'un Orta Dünya'ya dönüşünün ardından Melian tarafından kötülüklerin Doriath girmesini engellemek için yaratıldı. Thingol'ün ölümünün ardından Melian'ın Deniz'in ardına gitmesiyle bozuldu. Ayakta durduğu yüzyıllar boyunca, sadece Beren ve Carcharoth (yuttuğu Silmaril'in kudretiyle) tarafından iki kez aşılabildi.
Fëanor'un, Losgar'da gemileri yakışı: Yıldızlar Altındaki Savaş'ın başlaması ve Fëanor'un katledilip Maedhros'un esir edilişi. Fingolfîn, Helcaraxe"yi aştı.
Yıldızlar Altındaki Savaş: Dagor-nuin-Giliath ya da İkinci savaş olarak da bilinir. Beleriand Savaşları'nın ikincisi. Ay'ın ilk yükselişinin kısa süre öncesinde başlayıp on gün boyunca sürdü. Melkor, kendilerini izleyen Noldor güçlerinin farkına varınca onları yok etmek için üzerlerine orklan gönderdi. Kanlı çarpışmalar Elflerin zaferiyle sonuçlandı ama Fëanor öldürüldü ve Maedhros balroglar tarafından yakalandı. Savaş, orkların Angband'a kaçışı ve güneşin ilk yükselişiyle birlikte Fingolfin'in yetişmesiyle sona erecekti.
Helcaraxe: Araman ve Orta Dünya arasındaki boğaz; ayrıca Gıcırdayan Buz diye de anılır.
Ayın yükselişi: Uzun Gece'nin ve Yavanna'nın Uykusu'nun sonu. Arda'nın İkinci Baharı. Fingolfîn, Orta Dünya'ya girdi. Ay gökyüzünde yedi kez döndü.
Arda'nın İkinci Baharı: Güneş ve Ay'ın ilk yükselişiyle, bitkilerin ve ölümlülerin, İnsanlar dahil, Yavanna'nın Uykusu'ndan uyanışı.
---------------------------------- 1. ÇAĞ ----------------------------------
Güneş Yılları başladı; Güneş'in Batı'dan yükselişi.
İnsanların uyanışı: Fingolfîn Mithrim'e girdi ve orklar Angband'a kaçtı. Fingon, Maedhros'u kurtardı. Fingolfîn, Noldor'un Yüce Kralı unvanını aldı. Varda, güneşin yönünü değiştirdi.
Güneş Yılları: Coranar; Güneş'in yükselmesinden sonra kullanılan zaman birimi.
Coranar: "S: güneş-devri"; Orta Dünya'daki Eldar tarafından kullanılan; bir astronomik yıla karşılık gelen süre. Güneş Yılı da denir.
21 Mereth Aderthad: Yeniden Birleşme ziyafeti;
51 Fingolfin'in Ivrin gölcükleri yakınında düzenlediği şölen. Ulmo, Finrod ve Turgon'un rüyalarına girip gelecekteki tehlikeler hakkında onları uyarır. Finrod, Narog Mağaraları'nı öğrenir ve Nargothrond'u inşa etmeye başlar.
54 Ulmo, Turgon'a üzerine Gondolin kentini kuracağı Tumladen'i gösterir.
60 Dagor Aglareb. Angband Kuşatması başladı.
Dagor Aglareb: "Muhteşem Savaş", Beleriand Savaşları'nın üçüncüsü. Gizlice saldıran ork ordularının yenilgiye uğratılmasının ardından Elfler Angband Kuşatması'nı oluşturdu.
Angband Kuşatmaşı: Melkor'un Noldor tarafından sıkı gözetim altında tutulduğu, yaklaşık dört yüzyıllık dönem. Dagor Aglareb'in ardından başlayıp Dagor Bragollach ile yıkıldı.
70 Thingol, Akrabakıyımı yüzünden kendi halkı olan Sindar'a, Noldor'un kullandığı Quenya dilini yasaklar.
Önemli not: Burada artık Güneş Yılları başlıyor.
104 Gondolin kentinin yapımı tamamlanır. Gondolin : ""S: Saklı Kaya"; Kuşatan Dağlar tarafından çevrelenen Kral Turgon'un gizli şehri. Morgoth'un kötülüklerinden korunmak için içeri giriş ve çıkış yasaklanmıştı.
160 Orklar Lammoth'dan geçerek Hithlum'a saldırır.
260 Glaurung Ard-Galen'de yenilir. Uzun Barış başlar.
Glaurung: Morgoth'un ejderlerinin ilki, Ejderlerin Babası denir; Bragollach, Nirnaeth Arnoediad ve Nargothrond'un Yağmalanmasında savaştı; Túrin'in ve Nienor'un üzerine büyüsünü yaydı; Cabed en-Aras'ta Túrin tarafından öldürüldü. Büyük Solucan ve Morgoth'un Solucanı da denir.
Uzun Barış: Beleriand'daki Noldor'un altın çağı. Henüz gelişmemiş Glaurung'un yenilmesiyle başlayan bu dönem Morgoth, Angband Kuşatması'nı kırana dek iki yüzyıldan uzun sürdü ve Dagor Bragollach ile sona erdi.
304 Aredhel, Gondolin'den ayrılır.
Aredhel: Turgon'un kız kardeşi, Nan Elmoth'da Eöl tarafından tuzağa düşürüldü, ondan Maeglin'i doğurdu; Ar-Feiniel, Noldor'un Ak Hanımı, Gondolin'in Ak Hanımı da denir.
306 Maeglin'in doğumu.
310 Finrod, Ossiriand'da Edain ile karşılaşır. Edain : Bkz. Atani.
Atani : "Q: İkinci Halk"; Valinor ilminde insanlara verilen isim, (tekili Atan. Beleriand'da uzun süre boyunca Noldor ve Sindar'ın bildiği yegane İnsanlar, Elf Dostlan'nın Üç Hanedanı olduğu için, bu isim (Sindarini Adan, çoğulu Edain) özellikle onları belirtir; Beleriand'a sonradan gelen, Dağların ötesinde yaşadığı söylenen diğer İnsanlara nadiren atfedildi.
311 Bëor, Finrod'un hizmetine girer.
Bëor: Yaşlı da denir; Beleriand'a giren ilk İnsan topluluğunun lideri; Finrod'un kulu; (ayrıca insanların En Eski Hanedanı ve Edain'in ilk Hanedan'ı da denen) Beor Hanedanı'nın atası.
322 Aredhel ve Maeglin, saklı kent Gondolin'e girer. Aredhel ve Eöl'ün ölümleri.
355 Bëor'un ölümü.
365 Bereg, Eriador'a geri döner.
Bereg: Yaşlı Bëor'un oğlu Baran'ın torunu; Estolad'lı İnsanlar arasındaki anlaşmazlığın lideri; dağları aşarak Eriador'a döndü.
370 Haleth, Haladin'i Brethil'e getirir.
Haleth: Haleth Hanımı da denir; Thargelion'dan Sirion'un batısındaki topraklara kadar Haladin'in lideri.
Haladin: Beleriand'a giren İnsanların ikinci grubu; sonradan Haleth'in Halkı dendi, Brethil Ormanı'nda yaşadılar, Bretbil'li İnsanlar da denir.
389 Hador'un doğumu.
Hador: Altınkafa Lórindol veya Altınsaçlı Hador da denir. Dor-lómin'in efendisi; Fingolfın'in kulu; (Húrin'in babası olan Galdor'un babası; Bragollach'ta Eithel Sirion'da öldürüldü; Hador Hanedanı'na Edain'in Üçünçü Hanedanı denir.
425 Hador Hanedanı Dor-lómin'e yerleşir.
441 Húrin'in doğumu.
Húrin: "S", Thalion, "Metin", "Güçlü" diye de anılır. Dor-lómin'li Galdor'un oğlu, Morwen'in kocası, Túrin ve Nienor'un babası; Dor-lómin'in efendisi, Fingon'un kulu. Kardeşi Huor'la Gondolin'e gitti; Nirneath Arnoediad'da Morgoth tarafından esir edildi; uzun yıllar boyunca Thangorodrim üzerinde oturtuldu; bırakılmasının ardından Nargothrond'da Mím'i öldürdü ve Nauglamír'i Kral Thingol'e getirdi.
444 Huor'un doğumu.
Huor: "S", Dor-lómin'li Galdor'un oğlu; Rían'ın kocası ve Tuor'un babası; kardeşi Húrin ile Gondolin'e gitti; Nirnaeth Arnoediad'da öldürüldü.
455 (Kış): Dagor Bragollach; Hador ve Fingolfin'in ölümü. Angband Kuşatması'nın ve Uzun Barış'ın bitişi. Fingon'un, Yüce Noldor Kralı oluşu.
Dagor Bragollach : "S: Ani Alev Savaşı"; Beleriand Savaşları'nın dördüncüsü. Baharın gelişiyle biten ve Morgoth'un kazandığı ilk savaş.
457 Sauron, Beleriand'ın giriş noktalarının en önemlilerinden olan Tol Sirion'u ele geçirdi. Beleg ve Halmir, Teiglin Geçişleri'ni savundu. Húrin ve Huor, Gondolin'de bir yıl boyunca yaşadı. Yaklaşık olarak bu aralarda Doğu dölleri Beleriand'a girdi.
Tol Sirion: "S: Sirion Adası"; Finrod'un Minas Tirith'i inşa ettiği, nehrin Sirion Geçiti kısmında bulunan ada; Sauron'un ele geçirmesinin ardından Tol-in-Gaurhoth diye adlandırıldı.
Teiglin Geçişleri: Brethil'deki sığlık; Sirion Geçiti'nden Nargothrond'a ulaşan yolun üstünde, Teiglin'in tek sığlığı. Nargothrond'un savunulması için çok önemli bir yer ve Haladin halkı tarafından korundu. Doğudölleri: Esmer İnsanlar da denir; Bragollach'tan sonra Doğu'dan Beleriand'a girdiler ve Nirnaeth Arnoediad'da her iki tarafta da savaştılar; Morgoth tarafından Hithlum onlara yerleşim yeri olarak verildi ki burada Hador Halkı'nın kalanlarına zulüm yaptılar. 2. ve 3- Çağlar boyunca Sauron'un kışkırtmaları sonucunda Elflere ve diğer İnsan soylarına saldırmayı sürdüreceklerdi.
460 "Güz" : Dorthonion'da yasadışı bir yaşam süren Barahir ve yoldaşlarının ölümü. Oğlu Beren Dorthonion'da kalarak savaşını tek başına sürdürdü.
462 Orklar, Hithlum'a kuzeyden ve doğudan saldırdı; Galdor'un öldürülüşü.
Galdor: "S: Işıldayan Efendi", Uzun, diye anılır; Lórindol Hador'un oğlu ve onun ardından Dor-lómin'in efendisi; Húrin ve Huor'un babası; Eithel Sirion'da öldürüldü.
464 "Kış" : Beren'in Dorthonion'u terk edişi.
465 "Yaz" : Beren'in Thingol ve Melian'ın kızı Lúthien'i ilk kez görüşü. Húrin oğlu Túrin'in doğuşu.
466 "Bahar" : Lúthien, Beren'in aşkına cevap verir. Yaz: Beren, yakalanıp Menegroth'a getirilir ve Silmaril Macerası başlar. Güz: Beren, Nargothrond'a döner.
466 Silmaril Macerası. Beren'e yardım eden Kral Finrod ve Drauglin'in ölümü. Tol Sirion kötülükten arındırılır ve Sauron Taur-nu-Fuin'e kaçar. Beren, Morgoth'un tacından bir Silmaril keser. Kurt'un Avlanışı; Beren, Huan, Carcharoth ve Lúthien'in ölümü.
Draugluin : "S: Mavi Kurt", Morgoth ve Sauron'un kurtadamlarının en büyüğü. Tol-in-Gaurhoth'da Huan tarafından öldürüldü. Beren ve Huan onun sekline bürünerek Angband'a girdi.
Huan : "S: Büyük Köpek", Oromë'nin Celegorm'a verdiği Valinor'un büyük kurt köpeği; Beren ve Lúthien ile dost olup onlara yardım etti; Carcharoth tarafından öldürüldü.
Carcharoth : "S: Kızıl Dişler", Beren'in Silmaril'i taşıyan elini ısırıp koparan, Dünya'da yaşıyan en güçlü kurt; Morgoth tarafından kötülükle beslenerek büyütülmüştür ve Angband'ın Kurdu da denir; Doriath'da Huan tarafından öldürüldü. İsim metinde "Kızıl Ağız" olarak çevrildi.
Kurt'un Avlanışı : Karnında taşıdığı Silmaril'in verdiği korkunç acı yüzünden deliren Carcharoth'u öldürmek için Thingol, Beren, Mablung, Beleg ve Huan'ın katılımıyla düzenlenen av. Carcharoth öldürülüp karnından Silmaril ele geçirildi ama Beren ve Huan da öldü.
470 Valar tarafından yeniden yaşam bahşedilen Beren ve Lúthien, Tol Galen'e (Yeşil Ada) yerleşir; oğullan Dior doğar.
473 Feryat Yılı. Maedhros Birliği ve Nirnaeth Arnodiad; Fingon ve Huor'un ölümü, Hurin ve Gwindor'un esir düşmesi. Túrin Doriath'a gönderilir. Tuor ve Nienor doğar. Turgon, Yüce Noldor Kralı olur. Feryat Yılı: Nirnaeth Arnoediad'ın yapıldığı yıl.
Maedhros Birliği: Maedhros tarafından Morgoth'a saldırmak için kurulan askeri ittifak. Ama Feanor'un Yemini'nin doğurduğu pek çok kötülük için Eldar'ın bir bölümü bu ittifaka katılmayacak ve amacına ulaşamayacaktı. Maedhros iki ordu oluşturdu. Birincisi Fingon'un yönettiği batı ordusu: Hithlum'lu Noldor, Dor-lómin'li İnsanların 3 Hanedanı, Haladin halkı, bir grup Falathrim, küçük bir grup Nargothrond'lu, Doriath'lı Beleg ile Mablung ve Turgon'un yönetiminde Gondolin ordusu, ikinci ordu, doğu ordusu: Fëanor oğulları, Nogrod ve Belegost Cüceleri ve Doğudölleri'nden oluşuyordu. Nirnaeth Arnoediad savaşı yapıldı, Doğudölleri'nin bir bölümünün ihaneti sonucunda Noldor'un tüm ümitleriyle birlikte Maedhros Birliği de çöktü.
474 Morgoth'un orduları Falas'ı yağmalar. Círdan, Balar'a çekilir ve Sirion Limanlan'nı inşa eder.
Falas: "S: Kıyı", Beleriand'ın batı kıyıları; Nevrast'ın güneyi.
Círdan: "S: Gemiyapımcısı; Sindar'ın en bilge efendilerinden biri; Teleri halkından ve Falas'ın efendisi; Nirnaeth Arnoediad'dan sonra Limanlar'ın yıkımı üzerine Gil-galad'la birlikte Balar Adası'na kaçtı; 2. ve 3 Çağlar boyunca Lhûn Körfezi'ndeki Gri Limanlar'ın muhafızı; Mithrandir'in gelişinde ona Ateş Yüzüğü'nü, Narya, emanet etti. Sonuna dek Orta Dünya'da kaldı ve ak gemileriyle yelken açtı. Çok uzun boyluydu; 3. Çağ'ın sonunda uzun sakallı ve yaşlı görünüşlü olarak anlatılır.
482Túrin, Beleg'le birlikte Doriath bataklıklarında savaşır.
485 Túrin, halkına hakaret eden Saeros'u öldürür ve Doriath'dan kaçarak bir yasadışı haline gelir.
486 Beleg, Túrin'i bulur. Túrin ve yasadışı yoldaşları, Ufacık Cüce Mím'in evine, Amon Rûdh'a yerleşir.
487 İki Reis diye anılan Beleg ve Túrin, orklara karşı büyük başarılar kazanıp Elflerin gururu haline gelirler. Mîm'in ihaneti sonucunda Amon Rûdh düşer ve Túrin esir alınır. Beleg ve Gwindor, Túrin'i kurtarırlar; Beleg'in ölümü. Túrin, Nargothrond'a gelerek Kara Kılıç adını alır.
490 Huor oğlu Tuor, Doğudölleri'nin reisi Lorgan tarafından esir alınır.
492 Tuor'un kaçışı ve Mithrim'de yasadışı bir yaşam sürüşü.
496 Haladin'in bozguna uğrayışı. Glaurung, Batı Beleriand'ı işgal eder; Tumhalad Savaşı ve yenilen Nargothrond'un yağmalanması. Orodreth, Gwindor ve Finduilas'ın ölümü. Túrin, Glaurung tarafından tuzağa düşürülür. Tuor, Nevrast'a ve Gondolin'e ulaşır. Korkunç Kış. Tumhalad : "S: Vadi-düzlüğü, dar düzlük"; Narog ve Ginglith nehirleri arasındaki vadi. Morgoth güçleri karşısında Nargothrond ordusunun yenildiği; Gwindor ve Orodreth'in öldürüldüğü savaş burada yapıldı. Orodretb : "S"; Finarfın'in ikinci oğlu; Tol Sirion'daki Minas Tirith'in muhafızı; kardeşi Finrod'un ölümünün ardından Nargothrond Kralı. Korkunç Kış : Erken gelip uzun süren kış.
497 Umutsuzluğa kapılan Túrin, Brethil'e sığınır.
500 Túrin, kim olduğunu bilmeden kardeşi Nienor'la evlenir.
501 Túrin, Glaurung'u öldürür. Túrin'in öldüğünü düşünen Nienor uçurumdan atlayarak intihar eder. Túrin, kendisine gerçekleri anlatan Brandir'e inanmaz, onu yalancılıkla suçlar ve karısının Ölümünden sorumlu tutarak öldürür; gerçeği öğrendiğinde, dengesini kaybederek intihar eder.
502 Húrin, Morgoth tarafından Thangorodrim'den serbest bırakılır; karısı Morwen'in ölümüne şahit olur ve Nauglamír'i Thingol'a getirir.
Nauglamír: "S: Cücelerin gerdanlığı"; Cüceler tarafından Finrod için yapılan çok değerli ve eşsiz bir gerdanlık ki zaman içinde Thingol'ün ölüm sebebi olacaktı.
503 Tuor ve Turgon'un kızı Idril evlenirler. Yaklaşık bu aralarda Húrin ölür.
504 "Bahar" : Tuor ve Idril'in oğulları Earendil'in doğumu.
505 Nauglamír'in değerini Silmaril ile arttıran Thingol, bu işi yapan Cücelerin ihanetiyle öldürülür. İntikam isteyen Cüceler, Menegroth'u yağmalar. Beren, Nauglamír'i ve Silmaril'i Cücelerin elinden ani bir baskınla alır.
509 Beren ve Lúthien'in ikinci ölümü. Silmaril'i geri almak isteyen Feanor Oğulları, Menegroth'u yağmalar; Thingol'un ölümünün ardından Doriath'a gelerek kral olan Beren oğlu Dior ve karısı Nimloth'un öldürülür ve kızları Elwing, Silmaril'le birlikte Sirion Limanları'na kaçar.
511 "Yaz ortası " : Gondolin'in çöküşü. Ecthelion, Gothmog, Turgon, Maeglin ve Glorfındel'in ölümü. Tuor, Idril ve Earendil kaçarak Sirion Limanlan'na sığınırlar. Fingon oğlu Gil-galad, Yüce Noldor Kralı olur.
543 Tuor denize duyduğu özlemin sonucunda karısı kirille beraber Batı'ya yelken açar ve bir daha onlardan hiçbir haber alınamaz. Earendil, halkının efendisi olur; Dior'un kızı Elwing'le evlenir ve oğulları Elrond ile Elros doğar.
Earendil, Valar'ın yardımını istemek için Vingilot adlı gemisini inşa ettirerek, Batı'ya doğru yelken açar. Silmaril'e sahip olma arzusunu yenemeyen Fëanor Oğulları, bu kez de Sirion Limanları'na saldırıp yağmalarlar. Elwing ak bir kuş bedenine bürünerek Silmaril'le birlikte kaçıp Deniz'de yelken açmakta olan kocası Eärendil'e ulaşır. Birlikte Valinor'a ulaşırlar ve Valar'ın yardımını isterler. Valar, isteği kabul eder ve Öfke Savaşı başlar. Ulu Savaş diye de anılan savaş Valinor ordularıyla, orklar, balroglar, kanatlı ejderler, canavarlar ve Doğudöllerinden oluşan Morgoth güçleri arasında yapıldı. Morgoth'un güçleri neredeyse tamamen yok edildi, Thangorodrim yıkıldı ve Morgoth bozguna uğradı ama Beleriand ve Orta Dünya'nın diğer kuzeybatı bölgeleri de yok olarak Belegaer'in suları tarafından işgal edildi.
Kalan iki Silmaril, Morgoth'un tacından alındı. Maedhros ve kardeşi Maglor, bu iki Silmaril'i çalarak kaçtı ama çektikleri acılar yüzünden Maglor elindekini Deniz'e, Maedhros'da derin bir uçuruma attı.
601 Valar, Morgoth'u Dünya'nın Duvarları'nın ötesine Zamandışı Boşluk'a sürgün etti.
Not: Profesör Tolkien'in yazdığına göre, Elros 2. Çağ'ın 442. yılında, 500 yaşında öldüğüne ve 1. Çağın sonundan 58 yıl önce doğduğuna göre 1. Çağ, Güneş Yılı'nda sona ermiştir diyebiliriz. Ama şunu da belirtmeliyiz ki, sadece Yavanna'nın Uykusu, Güneş Yılları'nın on binlerce katı sürmüş olabilir. Malesef hiçbir şey kesin değil..
---------------------------------- 2. ÇAĞ ----------------------------------
1 Gri Limanların kuruluş.
32 Edain, Númenor'a ulaşır.
40 Birçok Cüce Ered Luin'deki eski kentlerini terk ederek Moria'ya gider ve
orada çoğalırlar.
442 Tar-Minyatur Elros'un ölümü.
500 Sauron yeniden Orta Dünya'da harekete geçmeye başladı.
548 Silmarien, Númenor'da doğu.
600 Orta Dünya kıyılarında ilk Númenorean gemileri görüldü.
750 Noldor halkı tarafından Eregion kuruldu.
1000 Sauron, Númenoreanların büyüyen gücünü fark ederek korktu ve kalesini inşa edeceği ülke olarak Mordor'u seçti. Barad-dûr'u inşa etmeye
başladı.
1075 Tar-Ancalime, Númenor'un ilk Hükümdar Kraliçesi oldu.
1200 Sauron, Eldar'ı baştan çıkarmaya çalışı. Gil-galad, onunla ilişkiye girmeyi reddetti; ama Eregion demircileri onun tarafına geçti. Númenoreanlar,
düzenli limanlarını inşa etmeye başladı.
1500 Sauron'un öğrettikleriyle Elf demircileri ustalıklarının zirvesine ulaştı. Güç Yüzükleri'ni dövmeye başladılar.
1590 Üç Yüzük'ün yapımı Eregion'da tamamlandı..
1600 Sauron, Orodruin'de Tek Yüzük'ü dövdü. Barad-dûr'u tamamladı. Celebrimbor, Sauron'un planlarının farkına vardı.
1693 Elfler ve Sauron Savaş başladı. Üç Yüzük gizlendi.
1695 Sauron'un güçleri Eriador'a saldırdı. Gil-galad, Elrond'u Eregion'a gönderdi..
1697 Eregion yakılıp yıkıldı. Celebrimbor'un ölümü. Moria kapılan kapandı. Elrond, Noldor halkından geriye kalanlarla birlikte geriye çekildi ve Imladris'i
kurdu.
1699 Sauron, Eriador'u istila ederek ele geçirdi.
1700 Tar-Minastir, Númenor'dan Lindon'a büyük bir donanma gönderdi. Sauron bozguna uğratıldı.
1701 Sauron, Eriador'dan atıldı: Batı ülkelerinde uzun bir süre için barış hüküm sürdü.
1800 Yaklaşık olarak bu yıllarda Númenoreanlar, kıyılardaki hükümdarlıklarını oluşturmaya başladı. Sauron, gücünü doğuya doğru kaydırdı. Númenor'un üzerine gölge çöktü.
2251 Tar-Atanamir tahta çıktı. Númenoreanlar arasında bölünmeler ve isyan başladı. Yaklaşık bu dönemde Dokuz Yüzük'ün köleleri olan Nazgûl ya da Yüzük tayfları ilk kez görüldü.
2280 Umbar, Númenor'un güçlü bir kalesi haline getirildi.
2350 Pelargir inşa edildi. Númenor'lu Sadıkların ana limanı haline geldi.
2899 Ar-Adûnakhor, tahta çıktı.
3175 Tar-Palantir'in tövbe ediş. Númenor'da iç savaş
3255 Altın Ar-Pharazôn, tahtı ele geçirdi.
3261 Ar-Pharazôn yelken açar ve Umbar'da kara çıkar.
3262 Sauron, esir olarak Númenor'a getirildi; sonraki yıllar boyunca Kralı baştan çıkarır ve Númenoreanları çürütür.
3310 Ar-Pharazôn, Büyük Donanma'yı inşa etmeye başar.
3319 Ar-Pharazôn, Valinor'a saldırır. Númenor'un sulara gömülüş. Elendil ve oğulları kaçar.
3320 Sürgündeki Krallıklar'ın kuruluşu: Arnor ve Gondor. Taşlar paylaşılır. Sauron, Mordor'a döner..
3429 Sauron, Gondor'a saldırır. Minas Ithil'i ele geçirir ve Ak Ağaç'ı yakar. Isildur, Anduin boyunca kaçarak kuzeydeki Elendil'in yanına gider. Anârion, Minas Anor ve Osgiliath'ı savunur.
3430 İnsanlar ve Elfler arasında Son İttifak oluşturulur.
3431 Gil-galad ve Elendil, doğuya Imladris'e harekete geçerler.
3434 İttifak ordusu Puslu Dağar'ı aşar. Dagorland Savaş ve Sauron'un yenilgisi. Barad-dûr Kuşatması başar.
3440 Anârion katledilir.
3441 Sauron, Elendil ve Gil-galad tarafından ölümleri pahasına yere yıkılır. Isildur, Tek Yüzük'ü alır. Sauron kaçar ve Yüzüktayfları gölgelerin içine çekilir.
Böylece İkinci Çağ sona erer...
---------------------------------- 3. ÇAĞ ----------------------------------
2 Isildur, Ak Ağaç'ın bir fidesini Minas Anor'a eker. Güney Krallığını Meneldil'e teslim eder. Ferah Çayırlar felaketi; Isildur ve üç oğlu katledilir.
3 Othar Narsil'in parçalarını Imladris'e getirir.
10 Valandil, Arnor Kralı olur.
109 Elrond, Celeborn'un kızı Celebrían ile evlenir.
130 Elrond'un oğulları Elladan ve Elrohir'in doğumu.
241 Elrond'un kızı Úndomiel Arwen'in doğumu.
420 Kral Ostoher, Minas Anor'u yeniden inşa eder.
490 Doğudölleri'nin ilk saldırısı.
500 I. Rómendacil, Doğudölleri'ni bozguna uğratır.
541 I. Rómendacil, savaşa öldürülür.
830 Falastur, Gondor'un Gemi Kralları soyunu başlatır.
861 Eärendur'un ölümü ve Arnor krallığının bölünüş.
933 Gondor Kralı I. Eärnil, Gondor'un bir kalesi haline dönüşmüş olan Umbar'ı geri alır.
936 Eärnil, denizde kaybolur.
1015 Gondor Kralı Ciryandil, Umbar kuşatması sırasında katledilir.
1050 Kral Hyarmendacil, Harad'ı fetheder. Gondor Krallığı gücünün zirvesine ulaşır. Yaklaşık olarak o günlerde Yeşil Orman'ın üzerine bir gölge
düşer ve İnsanlar orasını Kasvetormanı diye anmaya başar. Kılayaklar'ın Eriador'a gelişiyle birlikte Periannath halkı ilk kez kayıtlara girmeye başar.
1100 Bilgeler (Istari ve Eldar reisleri), kötü bir gücün Dol Guldur'da yuvalandığını keşfeder. Nazgûl'lardan biri olduğu düşünülür.
1149 Alcarin Atanatar'ın saltanatı başar
1150 Samanpostlular'ın, Eriador'a giriş. Ülken'ler Kızılboynuz Geçiti'ni aşarak Egladil'e ve Dunland'a girdi.
1300 Şeytani varlıklar tekrar çoğalmaya başar. Orklar Puslu Dağar'da yuvalanır ve Cücelere saldırırlar. Nazgûl, yeniden görülmeye başar. Nazgûl'un
reisi kuzeye giderek Angmar'a kurar. Periannath halkı batıya doğu göç ederler; çoğu Bree'ye yerleşir.
1356 Arthedain Kralı I. Argeleb, Angmar'ın yönetimine geçen Rhudaur Krallığıyla yapılan savaşa katledildi. Bu dönemde Ülkenler Egladil'i terk etti, bir
kısmı Yabaneller'e döndü.
1409 Angmar'ın Büyücü-kral'ı Arnor'u istila eder. Kral I. Arvaleg katledilir. Fornost ve Tyrn Gorthad (Höyük Yaylaları) dayanır. Amon Sûl Kulesi (Fırtınabaşı) yıkılır.
1432 Gondor Kralı Valacar'ın ölümü; Akraba-çekişesi, iç savaş başlar.
1437 İç Savaş sırasında Osgiliath kenti yakılır ve palantir kaybolur. Eldacar Rhovanion'a kaçar; oğlu Ornendil öldürülür.
1447 Eldacar geri döner ve gasp edici Castamir'i yenilgiye uğratır. Erui Geçiş yeri Savaşı. Lebennin'de Erui nehri üzerindeki sığlıkta Eldacar, Castamir'in ordusunu bozguna uğratır, Castamir'i öldürür, asi ordusunun geri kalanı Pelargir'e kaçar. Pelargir Kuştması, Asiler burada bir yıl boyunca dayanır.
1448 Asiler kaçar ve Umbar'ı ele geçirirler.
1540 Kral Aldamir, Harad ve Umbar Korsanları'yla yaptığı bir savaşta katledildi.
1551 II. Hyarmendacil, Harad İnsanlarını bozguna uğratır.
1601 Birçok Periannath Bree'den göç eder ve II. Argeleb tarafından Baranduin'in ardındaki topraklar onlara bağışlanır..
1630 Dunland'dan yukarıya çıkan Dikenler de onlara katılır.
1634 Korsanlar, Pelargir'i yakıp yıkar ve Kral Minardil katledilir.
1636 Büyük Veba, Gondor'u harap eder. Kral Telemnar ve çocukları ölür. Minas Anor'daki Ak Ağaç'ın ölümü. Veba, kuzeye ve batıya doğu yayılır;
Eriador'un büyük bölümü ıssızlaşır. Baranduin'in ötesindeki Periannath halkı yaşmayı başarır ama kayıpları büyüktür.
1637: Büyük Veba salgınında pek çok hobbit yaşamını yitirdi.
1640 Kral Tarondor, Kraliyet Sarayını Minas Anor'a götürür ve Ak Ağaç'ın bir fidesini diker. Osgiliath yıkıntıya dönüşmeye başar. Mordor'u gözetleme işi bırakılır.
1810 Kral Umbardacil Telumehtar, Umbar'ı geri alır ve Korsanları sürüp atar.
1851 Arabasürücüleri'nin Gondor'a saldırıları başar.
1856 Gondor'un doğudaki toprakları kaybedilir ve H. Narmacil savaşa ölür.
1899 Kral Calimehtar, Dagorlad'da Arabasürücüleri'ni bozguna uğratır.
1900 Calimehtar, Ak Kule'yi Minas Anor'da inşa eder.
1940 Gondor ve Arnor arasındaki iletişim yeniden canlandırılır ve bir ittifak oluşturulur. Arthedain Kralı Arvedui, Gondor'lu Ondoher'in kızı Fíriel ile
evlenir.
1944 Ondoher'in, savaşa ölümü. Eärnil, Güney Ithilien'de düşmanı yenilgiye uğratır. Ardından Kamp Savaşını (Kuzey Ithilien'de Gondor'daki zaferlerini
kutlayan Arabasürücüleri'nin kampına yapılan ani bir baskın) kazanır ve Arabasürücüleri'ni Ölü Bataklığa sürer. Arvedui, Gondor tacı üzerinde hak iddia eder.
1945 II. Eârnil, taç giyer.
1974 Kuzey Krallığının sonu. Büyücü-kral, Arthedain'i istila eder ve Fornost'u ele geçirir.
1975 Arvedui, Forechel Körfezi'nde boğulur. Annuminas ve Amon Sûl'daki Taşlar (Palantíri) kaybolur. Eärnur, Lindon'a bir filo gönderir. Büyücü-kral,
Fornost savaşında yenilgiye uğratılır ve Ettenavlaklar'a dek kovalanır. Büyücü- kral, Kuzey'de ortadan yok olur..
1976 Aranarth, Dünedain Reisi unvanını alır. Arnor'un aile yadigârları Elrond'un korumasına verilir.
1977 Frumgar, Eotheod'u (Anduin Vadisi İnsanları) kuzeye götürür ve kendi ülkelerini kurarlar.
1979 Batak'h Bucca, ilk Shire Reisi olur.
1980 Büyücü-kral, Mordor'a gelir ve orada Nazgûl'a katılır. Moria'da bir Balrog ortaya çıkar ve VI. Durin'i katleder.
1981 Durin Halkı'nın Kralı I. Nain, Balrog tarafından katledilir. Cüceler Moria'dan kaçar. Balrog'un varlığı yüzünden Lorien'li Orman Elflerin çoğu güneye kaçar. Birbirlerine âşık olan Amroth ve Nimrodel kaybolurlar.
1999 Durin Halkı'nın Kralı I. Thrâin Erebor'a gelir ve orada "Dağın dibinde" bir Cüce krallığı kurar.
2000 Nazgûl, Mordor'dan dışarı çıkar ve Minas Ithil kuşatılır. 2002 Minas Ithil'in düşüşü; orası artık Minas Morgul diye anılır. Palantir ele geçirilir.
2043 Eârnur, Gondor Kralı olur. Büyücü-kral ona meydan okur.
2050 Meydan okuma tekrarlanır. Eärnur, Morgul'a at sürer ve kaybolur. Mardil, ilk Vekilharç Hükümdar olur.
2060 Dol Guldur'un gücü artar. Bilgeler, onun yeniden şekillenmiş Sauron olabileceğinden şüphelenip korkuya kapılırlar.
2063 Gandalf, Dol Guldur'a gider. Sauron geri çekilir ve Doğuda gizlenir. Dikkatli Huzur dönemi başar. Nazgûl, Morgul’da sessizce bekler.
2210 Durin Halkı'nın Kralı I. Thorin, Erebor'u terk eder ve kuzeye, Durin Halkı'nın geride kalanlarının çoğunun toplanmaya başladığı Gri Dağar'a gider.
2340 I. Isumbras, on üçüncü Reis, Took soyunun ilki olur. Yaşı erler, Erdiyarı'nı işgal ederler.
2460 Dikkatli Huzur dönemi sona erer. Sauron'un, daha da büyümüş kudretiyle Dol Guldur'a dönüşü.
2463 Ak Divan kurulur. Yaklaşık bu dönemde Deagol adlı bir Ülken Tek Yüzük'ü bulur ve Smeagol tarafından öldürülür.
2470 Smeagol-Gollum, Puslu Dağlar'da saklanır.
2475 Gondor'a saldırılar yeniden başar. Osgiliath, sonunda harabeye dönüşür ve taş köprüsü yıkılır.
2480 Orklar gizlice Puslu Dağar'da yığınak ve kale oluşturarak Eriador'a tüm geçişleri engellediler. Sauron yaratıklarını Moria'da toplamaya başladı.
2509 Lorien'e gitmek için yola çıkan Celebrian, Kızılboynuz Geçit’inde pusuya düşürüldü ve zehirli bir yara aldı.
2510 Celebrian, Deniz'in ötesine geçti. Orklar ve Doğudölleri Calenardhon'u istila ettiler. Genç Eorl, Celebrant Çayırı Savaşını, Balchoth ve Gondor ordusu
arasında yapıldı, Gondor ordusu kuşatılmışı ama Eorl'ün yetişesiyle durum değişti. Rohirrim, Calenardhon'a yerleşti.
2545 Eorl, Bozkır'da yapılan bir savaşa öldürüldü.
2569 Eorl oğlu Brego, Altın Konak'ı tamamladı.
2570 Brego oğlu Baldor, Yasaklanmış Kapı'dan girip kayboldu. Bu dönemde ejderler Kuzey'in derinliklerinde yeniden ortaya çıkmaya ve Cücelerin başına bela olmaya başladı.
2589 Durin Halkı'nın Kralı I. Dain, bir ejder tarafından katledildi.
2590 Durin Halkı'nın Kralı Thror, halkını Erebor'a geri getirdi. Kardeş Gror Demir Dağar'a gitti.
2670 Tobold, Güney dirhem'de "pipo Otları”nı ekti.
2683 II. Isengrim, onuncu Reis oldu ve Büyük İyinler'in kazılması başlandı.
2698 I. Ecthelion, Minas Tirith'de Ak Kule'yi yeniden inşa ettirdi.
2740 Orklar yeniden Eriador'u istila etmeye başladılar.
2747 Bandobras Took, Kuzey dirhem'de bir ork grubunu bozguna uğrattı.
2758 Rohan, batıdan ve doğudan saldırıya uğrayıp istila edildi. Gondor,Korsan filolarının saldırısına uğradı. Rohan Kralı Miğfer, Miğfer Dibi sığınağını
oluşurdu. Wulf, Rohan başkenti Edoras'ı ele geçirdi.
2758-9 Uzun Kış Eriador ve Rohan'da büyük acılar ve kayıplar verildi. Gandalf Shire halkının yardımına koşu.
2759 Miğfer'in ölümü. Frealâf Wulf'u bozguna uğratıp sürdü ve Yurt Kralları'nın ikinci soyu başladı. Saruman, Isengard'a yerleşti.
2770 Ejder Smaug, Erebor'a baskın yaptı. Vadi yıkıldı. Cüce Kralı Thrór, II. Thrâin ve II. Thorin'le beraber kaçtı.
2790 Thrór, Moria'da bir Ork tarafından katledildi. İntikam almak isteyen Cüceler toplanmaya başladı. Daha sonra Yaşı Took olarak bilinen Gerontius'un doğumu.
2793 Cüce ve Ork Savaşları başladı.
2799 Moria'nın Doğu Kapısı’nın önünde Nanduhirion (Azanulbizar) Savaşı yapıldı. Demirayak Dâin, Demir Tepeler'e döndü. II. Thrâin ve oğlu Thorin,
doğada gezindiler. Shire'ın ardındaki Ered Luin'in Güneyi'ne yerleştiler.
2800 Kuzey'den gelen Orklar Rohan'a sorun olmaya başladılar. Aralarından biri Kral Walda'yı katletti. GY 2841 II. Thrâin, Erebor'a gitmek için yola çıktı ama Sauron'un hizmetkârları tarafından izlendi.
2845 Cüce Thrâin, Dol Goldur'da hapsedildi; Yedi Yüzük'ün sonuncusu elinden alındı.
2850 Gandalf, yeniden Dol Guldur'a girdi ve oranın efendisinin aslında Sauron olduğunu keşfetti. Sauron, bütün Yüzükleri bir araya getirmişi, Tek Yüzük'e ne olduğu ve Isildur'un Varisi hakkında haberler topluyordu. Gandalf, orada Thrâin'i buldu ve ondan Erebor'un anahtarını aldı. Thrâin, Dol Guldur'da öldü.
2851 Ak Divan toplandı. Gandalf, Dol Guldur'a saldırılması için divanı zorladı. Saruman onun isteğini reddetti. (Daha sonra Saruman'ın Tek Yüzük'e sahip olmayı arzuladığı anlaşılacaktı.) Saruman, Ferah Çayırlar civarında araştırma yapmaya başladı.
2852 Gondor'lu II. Belecthor öldü. Ak Ağaç öldü ve hiçbir fidesi bulunamadı. Ölü Ağaç, öylece kalakaldı.
2885 Sauron'un casuslarıyla harekece geçirilen Haraddim, Poros'u aşarak Gondor'a saldırdı. Gondor'un hizmetinde olan Rohan'lı Folcwine'ın oğulları katledildi..
2890 Bilbo, Shire'da doğu.
2901 Ithilien'in geride kalan sakinleri Mordor'lu Urukların saldırıları sonucunda bölgeyi boşalttı. Gizli sığınak Henneth Annûn inşa edildi.
2907 II. Aragorn'un annesi Gilraen'in doğuşu..
2911 Kötü Kış Baranduin ve diğer nehirler dondu. Eriador, kuzeyden inen Beyaz Kurtlar'ın istilasına uğradı.
2912 Enedwaith ve Minhiriath, seller yüzünden harap oldu. Tharbad yıkıldı ve terk edildi.
2920 Yaşı Took'un ölümü.
2929 Dünedain'li Arador oğlu Arathorn, Gilraen ile evlendi.
2930 Arador, troll'ler tarafından katledildi. II. Ecthelion oğlu II. Denethor, Minas Tirith'de doğdu.
2931 II. Arathorn oğu Aragorn, Mart'ın birinci günü doğdu.
2933 II. Arathorn katledildi. Gilraen, Aragorn'u Imladris'e götürdü. Elrond onu evlatlığı olarak aldı ve Estel (Umut) adını verdi; soyu ondan gizlendi.
2939 Saruman, Sauron'un hizmetkârlarının Ferah Çayırlar civarında Anduin üzerinde araştırmalar yaptığını keşfetti ve böylece Isildur'un ölümünü
öğrendiğini anladı. Bundan korkuya kapıldı ama Divan'a bir şey söylemedi.
2941 Meşekalkan Thorin ve Gandalf, Shire'da Bilbo'yu ziyarete geldiler. Bilbo, Smeagol-Gollum ile karşılaştı ve Tek Yüzük'ü buldu. Ak Divan toplandı;
Saruman, Sauron'un Nehir'deki araştırmasını engellemek için Dol Guldur'a saldırıyı onayladı. Sauron, Dol Guldur'u terk etmek için planlarını çoktan
hazırlamışı. Vadi'de Beş Ordular Savaş yapıldı. II. Thorin'in ölümü. Esgaroth'lu Ozan, Smaug'u öldürdü. Demir Tepeler'li Dain, Dağın Dibindeki Kral oldu (II.
Dain)
2942 Bilbo, Yüzük'le Shire'a döndü. Sauron, gizlice Mordor'a döndü.
2944 Ozan, Vadi'yi yeniden inşa ettirdi ve Kral oldu. Gollüm, Puslu Dağar'ı terk etti ve Yüzük'ü “çalan”ı aramaya başladı..
2948 Rohan Kralı Thengel oğlu Theoden doğu.
2949 Gandalf ve Balin, Shire'da Bilbo'yu ziyarete geldi.
2950 Dol Amroth'lu Adrahil'in kızı Finduilas doğdu.
2951 Sauron, kendini açıkça ortaya çıkardı ve Mordor'da güçlerini bir araya getirdi. Barad-dûr'u yeniden inşa etmeye başladı. Gollum, Mordor'a yöneldi.
Nazgûl'un üçünü Dol Guldur'u yeniden ele geçirmeleri için gönderdi. Elrond, "Estel"e gerçek adını ve atalarını açıkladı, ona Narsil'in parçalarını teslim etti.
Lorien'den yeni dönmüş olan Arwen, Imladris'in ormanlarında Aragorn ile karşılaştı. Aragorn, Yaban'a gitti.
2953 Ak Divan'ın son toplantısı. Yüzük'ler üzerine tartışılar. Saruman, Tek Yüzük'ün Anduin üzerinden Deniz'e gittiğini keşfettiği yalanını söyledi. Saruman, Isengard'a çekildi ve orasını güçlendirdi. Kıskançlaşası ve korkusu yüzünden Gandalf m tüm hareketlerini izlemek için casuslar gönderdi; Shire'a ilgisini öğrendi. Kısa süre sonra Bree ve Güneydirhem e casuslarını gönderdi.
2954 Kıyamet Dağ'nın alevleri yeniden yükselir. Ithilien'in son sakinleri de Anduin'i aşarak kaçar.
2956 Aragorn, Gandalf ile karşılaşır ve dostlukları başar.
2957Aragorn, onun yolculuklarına ve maceralarına katılır. Thorongil adıyla kimliğini gizleyerek Rohan'lı Thengel ve Gondor'lu II. Ecthelion'un hizmetine girer.
2968 Frodo'nun doğuşu.
2976 Denethor, Dol Amroth'lu Finduilas ile evlenir.
2977 Ozan oğlu Bain, Vadi'nin Kralı olur.
2978 Denethor oğlu Boromir'in doğuşu.
2980 Aragorn Lórien'e girer ve orada Undómiel Anven ile yeniden karşılaşır. Aragorn, kıza Barahir'in yüzüğünü verdi ve Cerin Amroth üzerinde birbirlerine sadakat yeminlerini içerler. Yaklaşık olarak bu dönemde Gollum, Mordor'un sınırlarına ulaşır ve Shelob ile karşılaşır. Theoden, Rohan Kralı oldu.
2983 Denethor oğlu Faramir'in doğdu. Samwise'ın doğuşu
2983 II. Ecthelion'un ölümü. II. Denethor, Gondor Vekilharcı olur.
2988 Finduilas'ın, genç yaşa ölümü.
2989 Balin, Erebor'u terk ederek Moria'ya yerleşir.
2991 Eomund'un oğlu Epmer, Rohan'da doğar.
2994 Balin'in öldürülmesi, Cüce kolonisi yok edilir.
2995 Eomer'in kız kardeş Eowyn doğuşu.
3000 Mordor'un gölgesi genişler. Saruman, Orthanc'daki Palantiri kullanmaya cesaret eder; ama Ithil Taşına sahip olan Sauron tarafından tuzağa düşer. Saruman bir hain haline gelir. Casusları, Shire'ın Kolcular tarafından korunduğunu bildirir.
3001 Bilbo'nun elveda şöleni. Gandalf, onun yüzüğünün Tek Yüzük olmasından şüphelenir. Shire üzerindeki koruma ikiye katlanır. Gandalf, Gollum'a ne olduğunu araştırır ve Aragorn'u yardıma çağırır.
3002 Bilbo, Elrond'a konuk olur ve Ayrıkvadi'ye yerleşir.
3004 Gandalf, Shire'de Frodo'yu ziyarete gelir ve sonraki dört yıl boyunca bunu aralıkla tekrarlar.
3007 Bain oğlu Brand, Vadi'nin Kralı olur. Aragorn'un annesi Gilraen'in ölümü.
3008 Sonbaharda Gandalf, Frodo'ya son ziyaretini yapar.
3009 Gandalf ve Aragorn, son sekiz yıl boyunca aralıklarla yaptıkları gibi Gollum'u yakalama işine yeniden koyulurlar. Anduin'in vadilerini, kutuormanı'nı ve Mordor sınırlarına dek Rhovanion'u araştırırlar. Bu dönemde Gollum, tehlikeli bir işe kalkışıp Mordor'un içlerine yönelmişi ve Sauron tarafından yakalanır. Elrond'un çağrısı üzerine Arwen Imladris'e döner; Dağar ve doğudaki tüm topraklar tehlikeli bir hale gelmiştir.
3017 Serbest bırakılan Gollum, Mordor'dan ayrılır. Aragorn, onu Ölü Bataklıkta yakalar ve Kasvetormanı'ndaki Thranduil'e götürür. Gandalf, Minas Tirith'e gider ve Isildur'un yazılarını okur.
3018 Gandalf, Hobbitköye gelir. Osgiliath ve Thranduil saldırıya uğrar. Gollum kaçar. Gandalf Orthanc’a hapsedilir ama kaçarak Edoras’a gider. Gölgeyele ile karşılaşır ve ona sahip olur. Çıkın çıkmazından ayrılan Frodo, Fırtına başında saldırıya uğrayıp yaralanır. Gandalf Ayrıkvadi’ye gider ve Elrond Divanı kurulur. Yüzük Kardeşliği Ayrıkvadiden ayrılır.
3019 Grup Hollim’e oradan da Moria’nın batı kapısına ulaşır. Gandalf Balrog ile savaşır. Theoden oğlu Theodred öldürülür. Boromir Öldürülür. Ent Meclisi kurulur. Frodo ölü bataklıklara ulaşır. Gandalf Minas Tirith’e ulaşır. Pelennor savaşı. Vadi Savaşı. Kral Brand ve Kral Demirayak Dain’in ölümleri. Şer gecesi, Minas Tirith’den yola çıkan Batı ordusu Morgul Vadisine ulaşır. Ordu kuşatılır. Gollum yüzüğü kapar ve kıyamet çatlağına düşer. Barad-Dur’un çöküşü. Sauron’un sonu.
3019 II. Ozan ve Taşmiğfer Thorin, Düşmanı vadiden sürerler. Celeborn, Anduin’i aşar ve Dol Goldur’un yıkımı başlar. Taç giyen Kral Elessar Ak Ağacın bir fidesini bulur. Elessar ve Arwen evlenirler. Saruman Shire’a kaçar ve bölge halkını ayaklandırır. Subaşı savaşı ve Saruman’ın sonu. Yüzük Savaşlarının sonu.
3020 Büyük bolluk yılı. Samwise, Gül ile evlenir. Bilbo’nun yüz otuzuncu yaş günü.
3021 Üçüncü Çağın son yılı. Samwise kızı Zarif Elanor’un doğumu. O gün (25 Mart) Gondor Hesabıyla Dördüncü çağ başlar. Frodo ve Samwise Hobbitköyden ayrılarak Yüzük koruyucularının son yolculuğuna katılırlar. Eylül ayında Gri Limanlara varılır. 29 Eylülde Frodo ve Biblo, yüzük koruyucularıyla birlikte Deniz’in ardına geçerler. Sam Çıkın Çıkmazına döner..
Üçüncü çağın sonu.
---------------------------------- 4. ÇAĞ ----------------------------------
1 Shire hesabıyla Dördüncü Çağ başladı.
6 Kral Elessar, İnsanların Shire'e girmesini yasaklar ve orasını koruması altında olan bir Özgür Ülke ilan eder.
11: Merry Brandybuck, Erdiyarı Efendisi oldu.
13 Peregrin Took, Reis olur. Samwise, yine Belediye Başkanı seçilir.
15 Gloin’in ölümü..
30 Elanor, Irak Yaylalar'da Fastred ile evlenir.
31 Irak Yaylalar'dan Kule Tepeleri'ne kadar olan Batısının, Kral tarafından Shire'a verilir. Birçok hobbit o bölgeye yerleşir.
33 Elanor ve Fastred'in oğu Elfstan Kumralbala doğar.
34 Fastred, Batısının Vekilharç'ı olur ve karısıyla birlikte Kule Tepeleri'ndeki Altkuleler'e yerleşirler. Prens İmrahil’in ölümü. Öğlu Elphir yerine geçer.
42 Faramir Took, Samwise'ın kızı Altınbukle ile evlenir.
43 Eldarion’un doğumu.
61 Karısı Gül Hanım'ın ölümünün ardından Samwise, Çıkın Çıkmazı'ndan ayrılarak Kule Tepeleri'ne gider. Kendisini son gören Elanor olur ve ona Kırmızı Kitap'ı verir. Elanor'un anlattığına göre, Samwise Gri Limanlar'a gider ve böylece son Yüzük-taşıyıcısı da Deniz'e açılır.
63 Erdiyarı Efendisi Meriadoc, Rohan Kralı Eomer'den görüşe çağrısı alır. Görevlerini ve mallarını oğullarına bırakarak dostu Reis'le birlikte oraya giderler. Sonra o ve Reis Peregrin birlikte, Gondor'a giderek son yıllarını orada geçirirler, öldüklerinde Gondor ulularının yanına Rath Dinen'e gömülürler.
67 Prens Elphir’in ölümü. Yerine oğlu Alphros geçer.
82 Faramir’in ölümü. Yerine oğlu Elboron geçer.
91 Dwalin’in ölümü..
120 1 Mart günü Kral Elessar, göçüp gider. Denir ki, Meriadoc ve Peregrin'in mezarları ulu kralın mezarının yanına getirilmiş Sonra Thranduil'in oğlu Legolas, Ithilien'de gri bir gemi inşa ettirip Anduin'den aşağı Deniz'in ötesine yelken açmış ve yanında Cüce Gimli'nin de olduğu söylenir. Ve gemi gittiğinde, Orta Dünya'da Yüzük Kardeşliğinden kimse kalmamıştır..
121 Arwen’in ölümü.
150 Khazad Dum VII Durin tarafından alınır..
________________________________________________________________
Bu yazı tarafımdan hazırlanmıştır ve izin alınmadan kullanılmaz. Almayı düşünen arkadaşlar ise yazının sonuna "İsa Dağ "Sauron" - ardatarihi.blogspot.com.tr'den alınmıştır." ibaresini koyarsa pek memnun olurum.
Emeğe saygı göstertiğiniz için Teşekkürler..
0 yorum:
Yorum Gönder